Un dos motivos polos que case non fago retratos é porque o rostro humano é un escenario dunha enorme complexidade. Ás veces quedo con alguén para unha sesión fotográfica e aínda que faga o posible por compracer, sinto a tentación do desertor.  A beleza do semblante, mesmo daquelas persoas que posúen fotoxenia, e a beleza da foto son dúas cousas ben distintas. E combinan entre si de xeitos non sempre coincidentes, para ben e para mal.

Comecemos por dicir que semblante é unha palabra francesa que significa semellante. Semellante a quen? A ese outro que representamos imaxinariamente cando posamos para unha foto. Sembler, en francés, é parecerse, ter un aire. Así que o que captamos é, finalmente, unha interpretación.  

Un parte sempre dunha limitación que xa está implícita na ferramenta que vai empregar, a lente, o espazo-tempo. Mais, alén diso, o obxecto (o suxeito) a retratar adquire a categoría de materia, de tema, non porque teña perdido a humanidade, senón porque a mirada comeza de xeito automático e reflexo a súa procura de sentido. As persoas que demandan un retrato fican normalmente insatisfeitas porque a imaxe non se axusta ao fantasma (do semblante). E en ocasións isto conduce a situacións de absoluto paradoxo para unha arte espectral e cinexética, a fotografía, ese safari de espectros.

Un dos argumentos máis manidos é o da realidade. Como se o semblante fose real e dependese dunhas condicións físicas e inalterables. Mais o certo é que demandamos das ópticas e do revelado que nos altere esa realidade. Aquí me tes. Dispara canto queiras mais devólveme un semblante que me conquiste. Porque esa é a palabra clave no retrato: a conquista. 

Os retratos como colección de todos aqueles carcereiros que nos fixeron presidiarios. Unha por unha todas as celas nas que ficamos prisioneiros.