Se a fotografía é a arte da elexía, a arte crepuscular, como dixo Susan Sontag, existe sempre un certo patetismo no mero feito de ser fotografado. 

O culto da ruína tivo o seu cénit no XIX mais xa antes do nacemento da arqueoloxía no Século das Luces, os cascallos e os entullos emerxeron como obxecto de saber e representación da beleza. A ruína como reducción esencialista, como enmagrecemento do colosal,  como reliquia que conserva o cerne do sublime, do que os antigos produciron como obxecto de culto. 

A foto de ruína ten, por tanto, tres direccións de sentido: a dor, o coñecemento, a beleza. 

Os románticos admiraran, sobre todo, a ruína medieval e alentaran a pintura da paisaxe arruinada como medio de produción de fermosura, interpretándoa como signo de desleixo, de moral esnaquizada. A foto, como alter-ego, mesmo como forma de pintura, herdou ese espírito. 

Hai anos, en Potsdam, nas aforas de Berlín, sorprendeume coñecer que algún dos Guillermes de Prusia, mecenas fundadores da Arqueoloxía, mandaran traer de Grecia as ruínas dun templo para situalas a unha certa distancia, xunto a un lago, e poder contemplalas desde o paseo vespertino. 

Porque a ruína é, tamén, unha fineza, un trazo distintivo de formación e de estilo. Unha marca de inclinación polo deleite da mirada, polo agrado do visual e eminente. Sempre contraria á vella máxima de ensinar deleitando (marca do neoliberalismo na educación das súas elites) porque engade ese matiz de sufrimento. O emprego moderno do aceiro e do cristal como materiais construtivos revélase como a antítese da ruína. Ximnasios, clínicas, farmacias, sedes bancarias, empresas… Materiais que han pervivir mesmo alén da humanidade. Un esforzo inútil, un voo cego ao nada.