Porto, sen dúbida

Unha cidade tan humilde que por non ter non tiña nin nome. Porto, chamábana, porque é o que era: un porto. O lugar de referencia para as chegadas e as partidas pola vía do mar.

Dese lugar sen nome saíu o nome do país enteiro: Portugal. Un inmenso porto de abras e areais que dialoga co mar. Abra, esa palabra tan fermosa que comparte etimoloxía co inglés Harbour. Baía pequena onde poden fondear as embarcacións. Haberá quen vexa nese Calem que acompaña ao Portum un resto dos kalaikos dos que falaba Estrabón. 

Fernando Pessoa abría a súa Mensagem describindo o mapa de Europa, un retrato da deusa esparramada tras o seu rapto. Italia, unha perna. Escandinavia, a outra. Iberia, a súa cabeza. Para rematar concluíndo: “o rosto com que fita é Portugal”.  

O importante é que tanto o lugar como o país foron denominados. E denominados polo común denominador: a lingua. Unha lingua que ten que ver connosco como ningunha outra.

Velaí a tendes. Deitada xunto ás augas do río Douro, sempre a agardar por alguén, sempre a agardar por min que debezo por vela, por volver sentir a súa vitalidade cosmopolita que me conecta desde sempre co mundo sen ter que pasar por Madrid, sempre un porto ao que chegar e do que partir que nos impregna da melancolía dos navegantes verdadeiros, sempre un referente nas miñas cartas de extravío.

Hai corenta anos Porto e Vigo competían por ser a referencia do noroeste atlántico peninsular. As dúas partían de condicións semellantes logo de décadas de ditadura. Hoxe Vigo deixou de ser opoñente. Ficou cega polas luces do alcalde arboricida e por  unha dereita corrupta, convertida nunha brincadeira sen criterio para uso de egos populistas. Da cidade da poesía a unha cidade sen poética. 

Porto era e é un centro, tanto centrípeto como centrífugo, unha baliza que nos sitúa nos mapas do mundo. Vigo é unha colonia. Ou, se vos molesta esa palabra, un champú.