Amo desde sempre os grandes ríos. Esas enormes fluencias que remansan a mirada e son, desde o fondo da historia, metáfora do tempo, da existencia, da nosa propia conciencia a durar e a furar na impresión e intelección do mundo. Entendo que é unha das condicións de ser miñoto. 

De neno pasei moitas tardes na ribeira, a apañar flores de macela que logo secaban ao sol e servían para facer chá con que curar a indixestión, a conxuntivite. Os longos panascos do Miño enchidos destes froitos florais da camolila, como unha ofrenda misteriosa do río. E o verán que se espreguizaba cunha luz cada vez máis dourada e horizontal de lentitude cósmica.

Nas miñas viaxes teñen preeminencia as cidades con río. Londres, Lisboa, París, Roma.

Nos seus ríos imperiais que acolleron naves cargadas con metais de brillo escuro, roubados nos orientes e occidentes, fican, porén, eses vestixios da caída dos imperios.

Estas fluminentes enxurradas (de fllumen, fluminis: fiume, fleuve…) gardan sempre os sentidos de inicios e finais das existencias, desde Moisés até Caronte. A vida é sempre deixarse levar por un río. Desde A Noite Vai Como Un Río, de Cunqueiro, até O Rio Que Nos Leva, de Sampedro. Por non falarmos do roman fleuve. Da novela río. Fácil que sexamos un río sobre un río sobre un río… Fluencia de fluencias. 

Difícil contemplar o Tévere a percorrer o centro de Roma sen evocar as palabras de Hermann Broch na Morte de Virxilio. O regreso do poeta desde o exilio, deitado nun baixel de fatigados remeiros cun músico a soprar a bucólica frauta. O soñador moribundo que encontra o alivio da redención antes da morte.  O arrecendo dos incensos que se verten para esconxurar o inminente óbito, a memoria dos hexámetros do xenial poeta. E un facho que ilumina o percurso da nave sobre as augas flameando como unha bandeira da vida que se esgota. 

E nun recanto da nave, sobre unha almofada, o manuscrito rematado da Eneida.