Se un día, entre os que aínda che depare o teu porvir,
ves un campo con despoxos, refugallos do pasado,
e procuras encontrar entre os centos de ruínas
o sinal dos que entregaron o seu tempo a esta quimera,
non te inmutes, non te perdas.
Darás moi facilmente connosco no lugar.
Basta que ergas a cabeza e procures esta enseña:
a bandeira do cisne.
Se eu chegase nesta hora de brillo cenital,
desterro, expatriación, ronsel dunha viaxe,
despois do longo exceso de vivir,
á terra en que florecen as maceiras
e puidese inda alegar as razóns que me trouxeron
e dicirvos: ‘si señor, señora, foi así,
os tempos eran outros e eu levaba
unha luz de laranxeira
por enriba das xanelas da tristeza’
pode ser que algúns falasen
dun porvir dourado e verdecente
como foi o noso caso
ou tamén que outros dixesen
de pousar en leito escuro o corpo de tan canso.
Mais o certo é que eu cheguei, meu maldito país,
aos teus ríos desde o fondo dun camiño de silencio
e que nada había entón polas sombras das túas marxes,
e que todo eran embustes, falsidades,
e xastres, zapateiros, músicos, copistas,
impondo o seu martirio nos devalos de setembro.
Que eu chegaba nesa hora de modistas e cantantes
a buscar algo de sombra,
a saber algo de ti, meu maldito país,
e non tiven que dar conta dos camiños percorridos,
de todo canto ollei no espectáculo do mundo,
oh Hibernia malograda, pluvial terra de loito.
Que do alto dos cantís escoitaba o vento escuro
como alguén que chega tarde ao misterio dos agoiros
e non pode crer en nada.
E non pode crer en nada.
Se eu chegase nesta hora de brillo cenital
a buscar algo de sombra
e levase a folla escura do loureiro como emblema.
Ben sabes, miña sombra, que levo esta fatiga,
doendo como un can que me trabase,
roéndome nos osos e na pel,
igual que aquel que empurra un carro no serán
con lama e refugallos,
e sabe que non ten outra saída.
Os tempos corren negros e vense corvos lonxe.
Cantantes, demagogos, sofistas, lambelaxas,
prodigan os seus cursos sobre ti
e dan leccións retóricas magníficas
e fan de ti unha pomba e unha flor,
que deches en obxecto de mercado
por máis que te queixases
da luz e do progreso.
Que saibas que Fortuna xa deita os seus pelouros no lago da tristeza
e pasa moito tempo ao sol esparexida
torrando a carnación do corpo inacadable,
o corpo que só existe no misterio e na distancia,
o corpo que non doe nin dá sinais de gozo,
o corpo como nube nos ventos proxectada.
O corpo aquel que un día tiveches para a sombra
e foi o teu tormento
e foi o teu contento.
Que saibas que te saben por diante e por atrás
e es de todos tema ou artificio;
que len canto escribiches igual que se levases
o oráculo incesante de Lestrove
na pel dunha laranxa, alá no corazón,
insomne sombra miña,
meu templo derramado,
meu lar sen lume aceso.
O Ximnasio de Academo 