Eu quería que levases,

(Clarinetes no rumor dun círculo de sombra

Cando a noite se achegase)

Aquel vestido azul de flores brancas

Estampado de solpor

E que o vento movería

Veludo case negro.

Eu quería que o puxeses

Como deitas polas horas

No sabor do esquecemento

Na palabra derramada

Unha lava silenciosa.

Eu quería que os sombríos

Territorios e as nocturnas

Ruínas dos imperios

Do tempo propagasen

Ese pano de bandeira

Ou de brinde na derrota.

Eu quería que o vestises

Atavío da certeza

Como as veigas consteladas

Como os días misteriosos.

Mais non foi.

Todo levaches.

Fotos cartas e saudades.

Fontes bancos xunto a estátuas.

“E sinto que a minha morte –
Minha dispersão total –
Existe lá longe, ao norte,
Numa grande capital”.

Mário de Sáa Carneiro

Pouco duran os suicidas

Cando a morte se lles prende

Como un fume de arredor,

Un tufo, unha poeira,

Ese bafo pestilente

Do tempo que se para.

Á beira do cantil o corpo xa non sente,

Embrullado polo voo da súa caída,

En aneis de pedra e cactus,

O peso que despraza sobre a noite.

Quen entra na cidade chamando polo espectro

Dos montes e das horas?

Quen espreita no lugar

Un refugallo de borra que se estende,

Fugaz como unha sombra polo espello,

Un brillo de cor negra, unha tristeza?

Hoxe a noite é un monte gris,

Un penedo de granito,

Do tamaño dos teus soños,

Coa firmeza da soidade,

Romántico de vez,

Asmático noutrora.

Derrota o teu naufraxio,

Afórca o teu fracaso

Co sombreiro inclinado para atrás.

E prende no seu peito unha camelia.

Nin a bala nin o arsénico.

O seu será voar.

Los carros de mi casa
 tenían los retrovisores pegados con silicona

Mara Pastor

O citröen que eu conducía

Tiña os espellos fendidos, amañados

Con plástico adhesivo,

Sen cartos para uns novos.

E os espellos rotos,

Como un caleidoscopio,

Proxectaban un sen fin de imaxes

De filme surreal:

Homes embriagados ao volante,

Mulleres agredidas

A pintárense os labios,

Cans abandonados nos asentos de atrás,

Delincuentes disfrazados,

Monxas que rezaban,

Homes a fumar herbas e resinas de cánamo,

Parellas

Que viñan de casar,

Autocarros, ambulancias,

E músicos, cantantes, camiño dun concerto,

Vendedores de gorros e sombreiros,

De discos e de libros,

Roupa vella, mobiliario,

E froitas importadas, exóticas,

Do país,

Pescadores, raparigos con táboas de surf,

Ou turistas, policías,

Profesoras que saían das escolas,

Enfermeiras, camareiros.

E por veces comezabas a contar

E perdíaste no número, no cálculo, na cifra,

E caías de regreso na palabra.

E volvías contar os vehículos, as casas,

Nos espellos recompostos

Con plástico adhesivo,

De novo asolagados de espazos e de xente

A correr para chegar

Ás casas, ás escolas, aos traballos,

Policías a multarte polo exceso,

A preguntar polos espellos,

Por andares por aí a ollar caleidoscopios.

E volvían homes chispos, vagabundos,

Ofrecéndoche os seus panos de papel polos semáforos,

E princesas bailarinas e raíñas de barrio,

E o mar como outro espello tamén roto,

Aborrallado,

Nos decembros sen fin.

Ou fuxías da cidade,

Para o monte,

Para o sur,

Para os ríos e a estación ferroviaria.

Ou erguías a revolta no interior daquel citröen

E proclamabas o amor,

Moito antes do ar condicionado,

Nos xaneiros de frío

E nos agostos de luz.

E moito penso agora naquel vello citröen

Dos espellos recompostos

Con plástico adhesivo.

Porque o pasado de Galicia só pode verse

Nun espello roto con anacos mal pegados:

Lembranzas que gañaron o mofo e o balor

Mais tan próximas como a costra dunha chaga.

É nas tardes de decembro

Cando un sol desatinado procura ás apalpadas

O arrecendo dos maios esquecidos

Que imos nós, nun Renault emprestado,

Alá polos camiños da fronteira,

Alá polas aldeas que rodan monte abaixo

O mesmo que os pelouros,

As galiñas bravas.

Nós, os que chegamos por medio de rueiros

Aos casares dos máis vellos,

Aos ruíns minifundios

Do monte, alá no monte,

Para falarmos dos tempos en que a terra,

Como o pan e os peixes,

Será cousa de todos.

Que berramos a favor da Reforma Agraria

E da Concentración,

Cantamos con voz rouca

Axuntémonos todos,

Mestres, estudantes,

Labregos, obreiros,

Unha manchea de sementes,

As árbores do mundo novo.

Honrados como a néboa ou o solpor

Defendemos o Partido e a Revolta

Sen pedirmos recompensa

Porque a nosa esperanza,

Como as cerdeiras florecidas para sempre

Na beira dun camiño,

Pide un tempo novo

Que sempre desexamos,

Cando as rúas a mudaren de nome

Se chamen de verdade Castelao,

Antón Alonso Ríos, Luis Soto,

E non calquera cousa liberal

Ou autonómica.

Nós a cantarmos a Internacional e a Marsellesa,

A corrermos entre patos e cebolas

No fondo das maceiras,

Nós, de mozos e non tan mozos,

A amañarnos o país que nos roubaron,

Como furtaron o mar,

O aire,

A primavera.

Nas tardes de inverno,

Cando un sol convalecente

Asoma entre os fumes da cidade,

Nosoutros nos camiños da Fronteira

A falarmos do paraíso sobre a terra

Nas aldeas que son como pelouros ou galiñas bravas.

“In 1945, when the keepers cried kaput

Josef Stein, poet, came out of Dachau

Like half a resurrection, his other half

eighty pounds still in their invisible grave”.

John Ciardi

É sabido que, ao final das guerras, acontecen

Flores, luces e milagres,

Xente que regresa do sepulcro,

Ósos sepultados de novo na súa carne.

É o caso do poeta, liberado de prisión,

Que, alá polos confíns do ano trinta e nove,

Volve a casa no solpor,

Pousa a man sobre a cancela,

Camiña polo eido.

Vese un can que o rememora.

Andan pitas no palleiro.

E as apertas fraternais que preceden o caldo

Gorentan o sabor das verzas e o do unto.

Vai curar coa compaixón

Dos amigos e os veciños,

Unha dieta e moito tempo

Para compor de novo músculos e ideas.

Pasan meses e rexorde.

Le nos libros e publica

Algúns poucos poemas

Nunha revue française.

Vai ter tempo antes da morte

De ditar tres conclusións:

Que nada permanece.

Que o papel é sempre un agasallo.

Que nada nin ninguén pode conter

O cargamento e o gravame,

A rémora da historia.

Pode que ese día fósemos ver unha obra de teatro. Rodeira, Cangas, 1971. Eu era o que, de brazos cruzados, apousa o queixo no brazo dereito, polo centro da foto, na terceira ringleira dos que están sentados, vendo de abaixo a arriba, debaixo dunha moza de vestido con motivos xeométricos e melena. Aínda non cumpridos os 13.

por cortesía de Carlos Casal Díaz

Este aceno de pintar os meus grafos no papel,

de facer que esta brancura se derrube,

de levar a miña man na arroutada do seu trazo,

é presenza dunha estraña eternidade.

Porque todo o acontecer que se formase

no carácter vocativo da conciencia,

os milleiros de silencios que romperon

para dar neste discurso,

ficou dentro da espectral eternidade

ao inclinarse para letra.

Por máis que o grafo sexa

unha tinta que se verte no contraste

sobre a inerte superficie do papel,

hai no aceno unha vontade de ficar,

de fixar o que nos pode deparar esta ventura.

O poeta, unha baliza a rexistrar

o percurso das tormentas.

O poema, como a foto, unha ilusión,

unha aposta de mirada.